“Back to school” Summer Collection
Các chuyên gia cho rằng hội nghị thượng đỉnh Mỹ - Triều lần 2 sẽ khó có kết quả đột phá, tuy nhiên đây là dịp tốt để hai bên tiếp tục có những bước xây dựng lòng tin.
Hội nghị thượng đỉnh Mỹ - Triều sẽ diễn ra tại Việt Nam kể từ ngày mai. Sau hơn nửa năm sau thượng đỉnh lịch sử diễn ra ở Singapore, các cuộc đàm phán sau đó đã rơi vào bế tắc khi các bên không thể thống nhất được lộ trình cụ thể của việc phi hạt nhân hóa bán đảo Triều Tiên.
Trao đổi với Zing.vn, các chuyên gia đưa ra nhiều quan điểm khác nhau về vai trò của cuộc gặp thượng đỉnh lần hai này.
Sau cuộc gặp đầu tiên tại Singapore, ông Trump bị chỉ trích vì đã ký một tuyên bố mơ hồ, nhưng mặt khác, các chuyên gia cho rằng quá trình phi hạt nhân hóa phải diễn ra song song với sự nhượng bộ từ Mỹ. Ảnh: AFP.
Tiến sĩ Lim Tai Wei, Viện nghiên cứu Đông Á thuộc Đại học Quốc gia Singapore (NUS): Tổng thống Donald Trump đứng trước thách thức phải chứng minh những người chỉ trích rằng ông có thể đạt được kết quả lâu dài từ cuộc gặp này. Ở trong nước, ông đối mặt với một quốc hội do đảng Dân chủ kiểm soát và cần ghi điểm trước cử tri cho chiến dịch tranh cử sắp tới.
Về phía ông Kim, đây là cơ hội cđể vận động Mỹ dỡ bỏ bớt các trừng phạt kinh tế, và ông phải có một vài động thái phi hạt nhân hóa.
Giáo sư Zhu Feng, Đại học Nam Kinh (Trung Quốc): Tôi nghĩ vấn đề là liệu các thành tựu của hội nghị có làm hài lòng cộng đồng quốc tế hay không. Cách tiếp cận của TT Trump đối với vấn đề Triều Tiên đã thay đổi một cách đáng kể từ cuộc gặp lần trước, chẳng hạn Nhà Trắng không còn đòi hỏi thời hạn cho phi hạt nhân hóa bán đảo Triều Tiên.
Mối quan tâm chính của cộng đồng quốc tế là có một hội nghị thượng đỉnh có thể biến thành hành động thực tế của Triều Tiên trong việc giải trừ hạt nhân.
Nhà phân tích Jenny Town, Trung tâm Stimson (Mỹ) và là Thư ký Tòa soạn của 38 North, trang web chuyên về Triều Tiên: Tôi nghĩ tính được mất của hội thảo này khá cao. Ở mặt nào đó, đây chính là phép thử cho cách tiếp cận của Trump với Triều Tiên. Phương thức ngoại giao dựa trên các hội nghị thượng đỉnh đã tỏ ra hiệu quả trong bối cảnh liên Triều, nhưng nó chỉ có thể được chứng minh trong bối cảnh Mỹ - Triều nếu các hội nghị thượng đỉnh đạt được tiến triển.
Những tháng vừa qua mọi thứ tiến triển khá chậm chạp, đôi bên đều ôm lấy lập trường họ muốn và bác bỏ mong muốn của bên kia. Câu hỏi ở đây là liệu họ đã có đủ bài học về những ảo tưởng đó chưa, và xem thử bây giờ họ nên làm gì để mọi thứ có tiến triển.
Giáo sư Alexander L. Vuving, Trung tâm Nghiên cứu An ninh châu Á - Thái Bình Dương, thuộc Bộ Quốc phòng Mỹ: Nhiều người Mỹ mong kỳ vọng phải có tiến triển nhất định, kết quả cụ thể, tôi thì nghĩ cách tiếp cận đó không hẳn là phù hợp với chuyện của Triều Tiên. Ở tầm chiến lược hơn, quan trọng là Mỹ và Triều Tiên phải tạo được một mối quan hệ. Sau nhiều thập niên thù địch, chiến tranh về lý thuyết vẫn còn, thế thì làm sao xây dựng quan hệ bình thường một chút, nói chuyện bình thường, thỏa thuận, bắt tay, chuyến thăm.
Phải xây dựng qua những cách như họ đang làm, rồi đi đến những thỏa thuận có thể chỉ là chung chung thôi, rồi đi đến bình thường hóa quan hệ, tôi thấy như thế không có gì ngạc nhiên với những gì họ đạt được. Cả hai bên cũng không làm gì gây thù địch hơn, cái này có thể coi là thành tựu rồi.
Theo dự kiến, hội nghị Mỹ - Triều lần 2 sẽ diễn ra tại Hà Nội trong hai ngày 27 - 28/2. Ảnh: Phạm Thắng.
Điều gì sẽ diễn ra sau hội nghị lần này nếu kỳ vọng phải đột phá không được như mong muốn?
Tiến sĩ Cheon Seong Whun, Viện Chính sách Asan (Hàn Quốc): Nếu Triều Tiên không tỏ cam kết mạnh mẽ cho việc giải trừ hạt nhân, Trump có thể bước khỏi cuộc họp và gia tăng áp lực lên Bình Nhưỡng. Ông ấy sẽ không muốn lặp lại sai lầm tại Singapore là ký kết một văn bản mơ hồ mà phải ép được Triều Tiên có những bước phi hạt nhân hóa cụ thể. Tôi nghi rằng ông ấy gây sức ép lớn và có 50% ông ấy rời bàn đàm phán để tuyên bố cuộc gặp sụp đổ.
Giáo sư Zhu Feng: Vì Trump luôn có thể tự hào với một cuộc gặp Kim Jong Un, tôi không nghĩ chính sách của Mỹ có thể biến chuyển xấu đi sau cuộc gặp.
Tiến sĩ Lim Tai Wei: Tôi không nghĩ mọi việc có thể chuyển xấu sau rất nhiều công tác tiền trạm và các cuộc đàm phán chuyển bị trước đó cho hội nghị thượng đỉnh được diễn ra. Chỉ riêng việc cuộc gặp diễn ra đã cho thấy hai chính quyền đều tin tưởng nhau ở một mức độ nào đó, và tin tưởng vào một thỏa thuận. Cũng chính những đội ngũ đó sẽ làm việc tiếp sau cuộc gặp để cụ thể hóa các thỏa thuận.
Giáo sư Alexander L. Vuving: Tôi cho rằng cuộc gặp vẫn có thể mang tính trình diễn, vì nó nằm trong logic của hai bên. Cả hai người đều cần gặp nhau để xây dựng lòng tin, tôi không kỳ vọng phải có ký kết gì cụ thể mang tính bước ngoặc, chuyện hai người ngồi nói chuyện với nhau vốn đã rất quan trọng.
Nhà phân tích Jenny Town: Nếu hội thảo này không cho ra kết quả lâu dài, nó không chỉ khiến quan hệ Mỹ - Triều xấu đi, việc cách tiếp cận hiện tại bị chứng minh thiếu hiệu quả sẽ định hình chính sách Triều Tiên của chính quyền tiếp theo tại Mỹ. Các ứng viên cho cuộc đua 2020 đã bắt đầu xây dựng nền tảng tranh cử của họ. Một thành công tại Hà Nội của Trump có thể khiến cả những người chống Trump bắt đầu tiếp cận Triều Tiên theo hướng tích cực hơn, còn không thì nó sẽ trở thành một bài học để tránh cho các chính quyền sau này nữa.
